Van’ın Saray ilçesine bağlı Yeşilalıç bölgesinde, görenleri hem büyüleyen hem de düşündüren gizemli bir yapı bulunuyor. Bölge halkının “Taş Kapı” adını verdiği bu devasa kapı, yaklaşık 5 metre yüksekliğinde ve doğrudan kayaya oyulmuş. Uzmanlar tarafından Urartu medeniyetine ait olabileceği düşünülse de, yapının kesin amacı hâlâ bilinmiyor.
Kapının çevresinde bulunan sarnıçlar, merdivenler ve kaya oyukları, buranın yalnızca bir geçit olmadığını; muhtemelen dini ya da ritüel amaçlı kullanıldığını düşündürüyor. Ancak hiçbir arkeolojik kazı, kapının ardında ne olduğunu veya neden açılmadığını ortaya koyabilmiş değil.
Bazıları bu yapıyı “açık hava tapınağı” olarak tanımlarken, kimileri onu bir tür kutsal geçit ya da anıt mezar olarak yorumluyor. Efsaneler ise eksik olmuyor; kapının ardında büyük bir sır saklandığına inananların sayısı az değil. Hatta “Açıl Susam Açıl” hikâyesine benzer bir şekilde, özel bir söz ya da ritüelle açılacağına dair söylentiler bile var.
Kim bilir, belki de bu taş kapı, geçmişin unutulmuş bir ritüelinin son kalıntısıdır…
Ancak kesin olan bir şey var: Van’ın bu gizemli yapısı, binlerce yıl sonra bile merak uyandırmaya devam ediyor.
