Şehirlerin gri siluetleri artık sadece binalardan ibaret olmayabilir. Bilim insanları, betonun sıradan bir yapı malzemesi olmanın ötesine geçerek havayı temizleyebileceğini gösteriyor.
Yoğun trafik ve endüstriyel faaliyetler şehirlerde ciddi hava kirliliğine yol açıyor. Normal beton bu kirlilikle etkileşime girmiyor, ancak titanyum dioksit ile zenginleştirilen fotokatalitik beton, ışıkla tepkimeye girerek havadaki zararlı gazları zararsız bileşiklere dönüştürebiliyor. Azot oksit gibi kirleticiler, güneş ışığı veya yapay ışıkla temas ettiğinde su buharı ve güvenli azot bileşenlerine dönüşüyor. Bu mekanizma, bitkilerin fotosentez yoluyla havayı temizlemesine benzer bir işlev görüyor.
İtalya, Japonya ve Hollanda gibi ülkelerde bu teknolojiyle üretilen binalar şimdiden kullanılmaya başlandı. Örneğin Tokyo’da “Ecopact” adlı fotokatalitik beton, yoğun trafik bölgelerinde azot oksit seviyelerini yüzde 30 oranında düşürdü. Türkiye’de de üniversiteler ve inşaat firmaları, sürdürülebilir ve enerji verimli şehirler için bu malzemeleri araştırıyor ve pilot projeler geliştiriyor.
Uzmanlar, hava kirliliğini azaltan betonların sadece binaları değil, şehirlerin nefes almasını da sağladığını vurguluyor. Gelecekte yeşil alanlar sadece parklarla değil, fotokatalitik yüzeylere sahip duvarlarla da tanımlanabilir. Beton artık sadece sert bir yapı malzemesi değil; şehirlerin gizli çevre koruyucusu hâline geliyor.
