British Museum ve Iraklı arkeologlar tarafından yürütülen kazılarda, Mezopotamya’nın en eski şehirlerinden biri olan Girsu’da yüzlerce çivi yazılı kil tablet bulundu. Bu tabletler, yaklaşık M.Ö. 2.300-2.150 yılları arasında hüküm süren Akad İmparatorluğu’nun günlük işleyişine ve gelişmiş bürokrasisine dair somut bilgiler içeriyor.
Girsu, Sümer tanrısı Ningirsu’ya adanmış kutsal bir merkezdi ve Sargon tarafından fethedilerek imparatorluğun bir parçası hâline geldi. Bugüne kadar Akad hakkında elimizdeki bilgiler genellikle abartılı kraliyet yazıtlarına dayanıyordu. Ancak bu son keşifler, doğrudan arkeolojik kanıtlar sunarak tarihin ilk imparatorluk yönetimini gözler önüne seriyor.
British Museum’un Antik Mezopotamya küratörü Dr. Sébastien Rey, bulunan tabletleri “İmparatorluğun muhasebe defterleri” olarak tanımlıyor. Tabletlerde un, arpa, bira, tekstil, altın ve gümüş gibi malzemelerin yanı sıra, toplumdaki bireylerin isimleri ve meslekleri de yer alıyor. Kadınların rahibelik gibi önemli pozisyonlarda yer aldığı, hatta tapınak zeminlerini süpüren görevli bile kayıt altına alınmış.
Girsu’da ayrıca büyük bir devlet arşiv binasının kalıntıları da gün yüzüne çıkarıldı. Yapının içinde bulunan bazı tabletler, mimari planlar ve sulama sistemlerine dair bilgiler içeriyor. Tüm bu veriler, imparatorluğun sadece askeri değil, aynı zamanda idari gücünü de kanıtlar nitelikte.
Girsu Projesi, British Museum ve Irak Antik Eserler Kurulu iş birliğiyle, Meditor Trust adlı vakfın finansal desteğiyle yürütülüyor. Kazılar, daha önce define avcıları nedeniyle zarar görmüş bölgenin bilimsel şekilde belgelenmesini sağladı.
Bulunan eserler, incelemeler için Irak Ulusal Müzesi’ne gönderildi. British Museum’da sergilenmeleri de planlar arasında.
Yaklaşık 150 yıl süren Akad İmparatorluğu, sonunda yerel isyanlarla çökerken, arkasında bugünkü devlet yapılarının ilk izlerini bıraktı. Girsu’dan çıkan bu tabletler, sadece tarihe değil, insanlık hafızasına da ışık tutuyor.
